Bursa İl Milli Eğitim Müdürlüğü Ar-Ge Birimi bünyesinde Bursa Öğretmen Akademisi Koordinatörü olarak görev yapmaktayım. Öğretmen Akademisi, 2018 yılı Kasım ayında Bursa İl Milli Eğitim Müdürümüz Sabahattin Dülger liderliğinde kurularak aynı ay faaliyete geçti. Sizlere bu yazımda, Bursa Öğretmen Akademisi Projesini ve Pandemi sürecinde uzaktan yapılan öğretmen eğitimlerini anlatacağım.
Bursa Öğretmen Akademisi projesi yolculuğunu kısaca anlatmam gerekirse her proje gibi bir fikirden ortaya çıktı fakat projelerde sadece fikir yetmiyor biliyorsunuz bu fikri besleyecek en önemli şey olan bir ihtiyacın olmasıydı zaten akademi de bu ihtiyacın giderilmesine yönelik olarak oluştu. Hepimiz biliyoruz ki eğitim sisteminin temel unsurlarından birisi öğretmendir. Ülkemizin geleceğinin teminatı olan gençlerimizin demokratik değerlerle buluşmasında, onların milli ve manevi değerlerle donatılmasında, ülkemizin geleceğini inşa edecek gençlerin yetiştirilmesinde en büyük pay öğretmenlerimize düşmektedir. Öğretmenlerimiz ne kadar donanımlı olursa hiç kuşkusuz öğrencilerimiz de o ölçüde donanıma sahip olurlar.
Eğitim sistemlerinin amacı; topluma faydalı, toplumsal değerleri gözeten, etkili iletişim becerilerini edinmiş, değişime uyum sağlayabilen, öğrenme kaynaklarına erişme ve bunlardan etkin bir şekilde yararlanma becerilerini kazanmış, bilgi iletişim teknolojilerini verimli kullanabilen, kendisiyle ve toplumla barışık, inisiyatif alan, araştıran, sorgulayan ve eleştirel düşünme becerilerine sahip özgür bireyler yetiştirebilmektir. Bu niteliklere sahip bireyleri yetiştirmek, onları toplumun inşasını yapabilecek bilgi, beceri ve 21. Yüzyıl vizyonuna sahip kılacak kişiler öğretmenlerdir.
Ayrıca genel hedeflerimiz; Ülkemizin geleceği olan değerli öğrencilerimizi kendilerini gerçekleştirebileceği gerçeğinden yola çıkarak öğrencilerin bu var olan potansiyellerini gerçekleştirmede en etkin role sahip öğretmenlerimizin;
- Yüzyılda değişen dünyaya daha hızlı uyum sağlamalarını,
- Gelişen teknolojiye daha kolay adapte olmalarının sağlanmasını,
- Her şeyin dijital olduğu bir dünyada öğretmenlerimize dijital çağın kazanımlarını kazandırmak,
- Alan bilgisi ve öğretmenlik meslek bilgisinde kendilerini geliştirme ve yenilemelerini,
- Eleştirel düşünme becerilerini kazanmayı,
- İş birlikli ve aktif öğrenme becerilerini yenilemeyi,
- Öğrencilerin yaşam boyu öğrenme kazabilmeleri için onlara rehber olabilmeyi,
- Her düzey sınıf ve öğrenci grubu için esnek planlama ve programlama yapabilmeyi,
- Daha hassas ve sağlıklı ölçümler yaparak güvenilirliği ve geçerliliği yüksek değerlendirmeler yapmalarını ve doğru karar vermelerini sağlamaktır.
Bu yüzden öğretmenlerimize yönelik çalışmalar önem arz etmektedir. İşte bu gerekçeler ve genel hedeflerimiz ile seminer döneminde Bursa ili genelindeki tüm resmi okul türlerinde uyguladığımız Bursa Öğretmen Akademisi Projesi ihtiyaç analizi anketine 4098 öğretmenimiz katılmıştı ve gördük ki öğretmenlerimiz hizmet içi kurs programlarından farklı olarak kısa zamanlı, uygulama ağırlıklı, sınavsız ve yenilikçi yaklaşımları barındıran atölye, seminer ve çalıştaylar istiyorlar. Bunun için Bursa Öğretmen Akademisi proje ekibi ile beraber uyguladığımız anket sonuçları neticesinde Millî Eğitim Bakanlığı 2023 vizyon belgesi doğrultusunda öğretmenlerimizin kişisel ve mesleki gelişimine yönelik olarak yüz yüze yapılan faaliyetlerimize hemen başladık. Kasım 2018’de kurulan akademi kısa zamanda çok geniş öğretmen kitlesine ulaştı, 2019 yılı haziran ayına geldiğimizde yüz yüze gerçekleştirilen 84 atölye, 3 seminer, 1 çalıştay ve 5 konferans ile toplam Bursa genelinde 2146 öğretmenimize ulaşmıştık. Bu bize inanılmaz bir enerji ve büyük bir motivasyon sağladı. Ayrıca 2-3 Kasım 2019’da Boğaziçi Üniversitesinde düzenlenen ülkemizde eğitimin geleceğine ışık tutmak, yeni bakış açıları katmak, yaratıcı çözümler üreten eğitimcileri yüreklendirmek ve gelecekte sürdürülebilir eğitim hayatına katkı verecek değişimlere ilham vermek ve anaokulundan yükseköğretime tüm eğitimcilere yeni ufuklar açmayı hedeflemek amacıyla Türkiye’nin farklı bölgelerinde gelen akademisyen ve öğretmenlerin katılımı ile yapılan ‘Eğitimde Gelecek Konferansına (EGK19), Bursa İl Milli Eğitim Müdürlüğü Bursa Öğretmen Akademisi Projesini temsilen davet alarak ‘2023 MEB Vizyon Belgesi Çerçevesinde Bursa Öğretmen Akademisi’ sunumumla yer almıştım. Bu ayrıca büyük bir gururdu demek ki artık sınırları aşmıştık. Sunum, Boğaziçi Üniversitesi ana bina da John Freely salonunda yapıldı ayrıca Boğaziçi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Öğretim Üyesi Prof. Dr. Zeynep Kızıltepe ve Eğitim Reformu Girişimi (ERG) Direktörü Işık Tüzün ve çok sayıda davetlinin katıldığı sunum büyük bir beğeni topladı. Bursa Öğretmen Akademisi Bursa ilindeki öğretmenlerimiz arasında çok ilgi çekmiş ve akademi eğitimlerine yoğun bir talep oluşmuştu. Bu süreçte ilimizin eğitmenleri dışında akademisyen ve üniversitelerle iş birliği yaptık. Bunlardan birkaç örnek vermem gerekirse 2019 Ocak ayında, Müdürlüğümüz ile Bursa Uludağ Üniversite arasında imzalanan iş birliği protokolü çerçevesinde benimde yardımcı araştırmacı olarak görev aldığım ‘’Mesleki Gelişimde Yansıtmacı Öğretim (MGYÖ)’’ projesi kapsamında iş birliği yaptık. Bu anlamda öğretmenlerin yansıtmacı öğretim ilkelerine uygun olarak danışmanlık becerilerinin geliştirilmesi ve mesleki gelişimlerinin artırılması hedefiyle proje yürütücülerimiz Prof. Dr. Esim Gürsoy, Doç. Dr. Nermin Bulunuz ve Doç. Dr. Şehnaz Baltacı Göktalay ile eğitimler serisi planladık ve uygulamalı eğitimlerimizden öğretmenlerimizin yanında okul idarecilerimizde faydalandılar. Projemiz halen devam etmektedir. Bunun yanında 2019 yılında Bursa Eskişehir Bilecik Kalkınma Ajansı (BEBKA) teknik destek kapsamında hibelendirilen Türkiye’de ilk kez yapılan “21. Yüzyıl Öğretmenlerine Yönelik Yapay Zekâ Eğitici Eğitimi’’ni ve yine BEBKA teknik destek kapsamında hibelendirilen ‘’Bilişim Teknolojileri Öğretmenlerine Yönelik Yapay Zekâ Eğitimi” öğretmen eğitimlerini yaptık. Toplam 55 öğretmenimiz bu eğitimlerden faydalandı. Onun dışında Kore’nin Resmi Robotik Kuruluşu olan STEAM Edication Association ile iş birliği yaparak sınırlarımızı aştık ve ilk kez uluslararası sertifikalı ‘Temel Robotik Kodlama Eğitmen Eğitimi, İleri Seviye Robotik Kodlama Eğitmen Eğitimi ve Robotik Kodlama Olimpiyat Eğitmen Eğitimleri serisini tamamladık. Bugün, Nisan ayı itibari ile Bursa Öğretmen Akademisinden eğitim alan öğretmen sayısı 5831 öğretmenimize ulaşmış durumdadır. Fakat bu sayı canlı bir veridir ve her geçen gün öğretmenlerimizin ilgisiyle hızla artmaktadır.
PANDEMİ SÜRECİ VE UZAKTAN EĞİTİM
Biliyorsunuz uzaktan eğitim, öğrenenlerin zaman ve mekân bağlamında birbirlerinden ve öğrenme kaynaklarından uzak olduğu bir eğitim modelidir. Uzaktan eğitime geçme çalışmalarını yoğunlaşmamız gerektiğini ilk kez Eylül 2019’da konuşmuştuk çünkü artık dijital dünyada bu bir ihtiyaçtı fakat bu bir süreçti, güvenli olarak nasıl ve ne şekilde yapmalıydık? Derken bizim için milat olan tarih 15 Mart 2020 oldu, koronavirüsden ülkemizde mart ayı ortalarında ilk vakanın görülmesi ve hızla yayılmasıyla önlem olarak bakanlığımızın okullarımıza ara vermesiyle başlayan bu süreçte hemen ekibimiz ile toplandık ve öğretmen eğitimleri noktasında uzaktan ne yapabilirizi tartıştık. Mevcut altyapı ve kontrollerimizi yaptıktan sonra, uzaktan öğretmen eğitimlerinin ilkine uzman eğitimcimiz ile 26 Mart 2020 tarihinde başladık. Ve uzaktan yapılan ilk eğitimimizin konusu ‘Etkili Ders Sunumu Nasıl Hazırlanır?’ idi. Sonraki ‘Uzaktan Eğitim için İpuçları? Oldu ve böyle ihtiyaca yönelik olarak seminer serimiz devam etti. Çünkü öğretmenlerimizin bu süreçte en çok bu tarz eğitimlere ihtiyacı olacağını düşünüyorduk. O günden günümüze kadar geçen sürede ise uzaktan eğitim yoluyla 15 farklı alanda ilimiz eğitim görevlisi öğretmenlerimiz ve akademisyenlerimiz desteği ile yapılan seminerlerde Nisan ayı son günü itibariyle Bursa genelinde toplam 520 öğretmenimize ulaştık. Amacımız sayısal nicelik değildi nitelikti çünkü uzaktan eğitimlerde eğer çok fazla kişi ile eğitim yaparsanız verimin çok düştüğünü biliyoruz o yüzden biz uzaktan eğitimlerimizi yüzyüze atölyelerimizdeymiş gibi yapıyoruz ki herkes söz alsın bir semineri 30 kişi kontejyanı ile yapıyoruz fakat tabi ki bazı seminerlerde yoğun talep oluyor bu sınır 50 kişiye kadar çıkabiliyor. Örneğin bu süreçte çok ilgi gören bir seminerimiz Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Öğretim Üyesi Dr. Hilmi Demiral hocamız tarafından verilen ‘‘Korona Günlerinde Biraz da Edebiyat: Şahitlik et!’’ konulu uzaktan eğitim seminerimiz idi. Mayıs ayı içerisinde de 15 farklı alanda akademisyen ve eğitmen hocalarımız desteğiyle uzaktan eğitim faaliyetlerimiz olacak; bunlardan isterseniz kısaca bahsedeyim. Bizimle beraber olacak alanında duayen çok değerli akademisyen hocalarımız Antalya Akdeniz Üniversitesinden Doç. Dr. Memduh Sami Taner (Pandemi Sonrasında Eğitimde Olası Değişimler: Paradigmalar mı? Yöntem ve Teknolojiler mi Değişiyor?), Bursa Uludağ Üniversitenden Doç. Dr. Nalan Kuru (Okul Öncesi Sınıfında Duyguları ve Davranışları Yönetmek) yine Bursa Uludağ Üniversitesinden Prof. Dr. İsmail Naci Cangül (Matematik ve Oyun/ Anlaşılmayan Matematik Sevimsizdir), Özel Yetenekliler Eğitmeni ve Program Geliştirme Uzmanı Dr. Serkan DemiR (Özel Yeteneklileri Ne kadar Tanıyoruz?), İstanbul Esenyurt Üniversitesinden Doç. Dr. Hasan Said Tortop (Araştıran Öğretmen İpuçları: Akademik Olarak İlerlemek) ve Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesinden Prof. Dr. Sabri Sidekli (Temel Dil Becerileri Neden? Nasıl?) uzaktan eğitim yoluyla birbirinden farklı konularda öğretmenlerimiz için uzaktan da olsa Bursa’da olacaklar. Uzaktan eğitimlerimiz bu süreç boyunca devam edecektir.
Ayrıca bugüne kadar yaptığımız çalışmaların yanında önümüzdeki dönemde çok farklı alanlarda atölye çalışmalarına devam etmeyi ve yeni alanlarda atölyeler açmayı planlıyoruz. Bunlardan bazıları; Mindfulness Atölyesi, Eğitsel Oyun ve Oyunlaştırma Atölyesi, Drone Yapımı Atölyesi, Herkes Kodlar Atölyesi, Masal Anlatıcılığı Atölyesi, P4C (Çocuklar için felsefe) Atölyesi, Beden Dili ve İletişim Atölyesi, Drama ve Sanat Atölyesi, Resim Atölyesi, STEM Atölyesi, 3 Boyutlu Modelleme ve Tasarım Atölyesi, Model Uçak Yapım Atölyesi, Yazarlık Atölyesi, Müze Eğitimi Atölyesi, Hızlı okuma Teknikleri Atölyesi, Yaşam Temelli Soru Yazma Atölyesi, Akıl ve Zeka Oyunları Atölyesi, Test ve Soru Hazırlama Atölyesi,Eğlenceli ve Etkili Ders İşleme Teknikleri Atölyesi, Eğitimde Yapay Zeka Uygulamaları Atölyesi, PISA Sınavında Başarılı Ülke Modelleri Atölyesi, Doğa Eğitimi Atölyesi, Beynin Etkin Kullanımı ve Düşünme Ağacı Atölyesi, Astronomi ve Uzay Bilimleri Atölyesi, Fende ve Matematikte Büyük Araştırmalar (Gems) Eğitimi Atölyesi, Oyunlarla Matematik Atölyesi, Teleskop Kullanımı ve Amatör Gökyüzü Gözlemciliği Atölyesi, Flipped Learning (Ters Yüz Eğitim) Modeli Atölyesi, İnovasyon ve Girişimcilik Atölyesi, Koçluk Becerilerinin Geliştirilmesi Atölyesi, Mentörlük Atölyesi, Eğitici Eğitimi Atölyesi, Montesssori Eğitimi Atölyesi, Proje Yazma Atölyesi, Yabancı Dil Atölyesi, WEB 2.0 Araçları Atölyesi, Zaman Yönetimi Atölyesi, Takım ve Liderlik Çalışması Atölyesi, Eğitsel Veri Madenciliği Eğitimi Atölyesi, Veri okuryazarlığı Atölyesi, Dijital İçerik Geliştirme Atölyesi, Güvenli İnternet Kullanımı ve Siber Zorbalık Atölyesi, Türkçe’nin İkinci Dil Olarak Öğretilmesi Atölyesi, Yabancı Dil Atölyeleri, Branş Bazında Deneyim Paylaşımı Atölyesi, Kapsayıcı Eğitim Atölyesi.
Son olarak, eğitim-öğretim yılı içerisinde her ayın son haftasında düzenli olarak aylık eğitim planlarını yayınladığımız Bursa’da resmi okullarda görevli tüm öğretmenlerimiz BURBİS kullanıcı adı ve şifresi ile http://bursaarge.meb.gov.tr/boa/ adresine girerek akademi başvuru bölümünden tüm eğitimlerimize başvuru yapabilirler.