Derin Maarif Eğitim Dergisi
BKM, Bursa’da Heykel, Fatih Sultan Mehmet Bulvarı (FSM) ve Özlüce şubelerinden sonra İstanbul yolunda açılan yeni şubesi ile bölgedeki gençlere ve kitapseverlere hem mağaza kısmıyla alışveriş imkanı sunuyor, hem seçkin kafe& restaurant mekanıyla buluşmaların adresi oluyor. Zemin kattaki küçük bir kitap dükkanının önce yeraltından çıkıp, FSM şubesi ile “Avrupa’nın en büyük kitabevi” ünvanını kazanıp ve hatta ardından Özlüce, şimdi de İstanbul Yolu şubesi ile kendi rekorunu 2 kez daha kırarak sadece Bursa’nın değil, Türkiye’nin kitabevi oluşunu; başarı yolculuğunu ve hedeflerini BKM Kitap kurucusu Kutbettin Bingölbali ile konuştuk.
Söyleşi: Canan GÜLEÇ
BKM, Avrupa’nın en büyük kitabevi olma rekorunu kırmıştı, devamında da kendi rekorunuzu tekrar kırabildiniz. BKM’nin bu sürece gelmesi için atılan ilk adımı, oradaki mücadeleyi konuşmak gerek. Bu başarı hikayesi nerede, nasıl başladı?
Bursa’nın ve Türkiye’nin kitapçısı olma hikayemiz 1983 yılında başladı. Bu serüvende başlangıçta kitap aşkıyla 16 metrekare bir alanda Bursa Heykel kitapçılar çarşısında bir dükkan kiraladık. İlk kitabevimiz yerin iki kat altındaydı, oksijen sorunu yaşardık. Günde en az 4-5 defa caddeye çıkar nefes alırdık. Kitabevi denilince ışık, aydınlık, ufuk gelmesi lazımdı aklına insanın. Ama biz en karanlık yerdeydik. Sadece bilenler geliyordu, bilmeyenleri ise içeri girmeye ikna etmeye çalışsak da pek giren olmuyordu. Caddeye her çıktığımda sürekli, “Kitabevleri şehrin en güzel yerlerinde olmalı, insanlar oralarda buluşmalı, bir araya gelmeli” diye düşünüyordum. Öte yandan bir önsözün, bir paragrafın insanın hayatında neler değiştirebildiğine şahit oluyordum. Hayallerimin arkasında bu düşünceler vardı.
İNSANLAR ARTIK KİTABEVİNDE BULUŞUYOR
Zemin katta yer alan o küçük dükkanda iken, “insanlar kitabevlerinde buluşmalı” diye bir hayaliniz olduğunu söylediniz. Heykel şubenizdeki samimi bir kafe ortamı oluşturmuştunuz…
Kafe konusunda ise sektörümüzde gerçekleşen tüm yenilikleri takip edip anında uygulamaya başladık. Önce Heykel’deki şubemizde on masalık bir kafe açtık. Çünkü yeni nesil buluşmak için kitapevine değil kafeye gidiyordu, onları da kazanmamız gerekiyordu. Kulaktan kulağa yayılmaya başladı ve buluşma yeri olmayı başardık.
“BİR İŞİ YA DÖRT DÖRTLÜK YAPARSIN YA DA HİÇ YAPMAZSIN”
O buluşma noktası alışkanlığa dönüştü ve diğer BKM şubelerinde de devam etti. Şubeler büyüdükçe BKM içindeki alternatif alanlarda ne gibi değişimler, gelişmeler oldu?
Şehrin batıya doğru büyümesiyle birlikte gelen taleplere de yanıt verebilmek adına 2014 yılında FSM Bulvarında 4 bin 500 metrekarelik yerimizi açtık. Bu kez gençlerle birlikte, aileleri, iş adamlarını kitabevlerinde buluşturmak için cafe&restoranıyla, çocuk etkinlik alanlarıyla yeni bir konsept yarattık. Açılır açılmaz hızlı bir ivme kazandık. Gördük ki yıllardır şehrin doğusunda oturan müşterilerimizin çocukları büyümüş, şehrin batısında müşterimiz olarak bizi bekliyorlardı. Sonrasında Özlüce Şube ve yeni açılan İstanbul Yolu Şubemize de aynı konsepti uyguladık. Artık konseptimiz ayrılmaz bir bütün oldu bizden. Bir işi yapmaya karar verdiysen ya dört dörtlük yapmalısın ya da hiç yapmamalısın. İstanbul yolu şubemizde şuan projede yer alan ve çalışmaları devam eden mağaza içerisinde sahaf, mini kitap müzesi, mini sinema salonu, çocuk etkinlik alanları ve toplantı organize edilebilecek salonlarımız var. Tüm kitapseverleri yeni şubemizin ziyaretine bekliyoruz.
MİNİMUM HATA PAYIYLA YENİ KARGOLAMA SİSTEMİ KULLANILIYOR
Şehir dışında üniversite okuyan bir genç, “BKM’den kitap siparişi veriyorum ve logolu o turuncu çantayı kullandığımda kendimi Bursa’da hissediyorum” demişti. Sizin bir de Bursa dışındaki okurlar için önemli bir çalışma alanınız var. Biraz da okurların “bir tık”la ulaştığı internet alışverişinden konuşalım.
2015 yılında sitemizi Türkiye’nin en büyük satış sitesi olma hedefiyle ve uzman ekibimizle kurduk. FSM’deki 150 metrekare alanda, günde 3-5 siparişle başladık. Hedefimiz 1 milyon ciro, 1 milyon üyeydi. 2018 yılında 2 ay gecikmeyle hedeflerimizin hepsini tutturduk. İnsanların taleplerine karşılık verdiğinizde, gerekli zemini hazırladığınızda kitap satın alınabildiğini gördük. Bunların ışığında daha fazla üye ve daha kaliteli hizmet anlayışıyla ilerliyoruz.
Bugün ise yeni bir yatırımla e-ticarette 2023 yılında sektörümüzde liderliği sarsılmaz bir marka olmayı hedefliyoruz. Endüstri 4.0 ile uyumlu tam otomasyon sistemi olan yeni lojistik merkezimiz hizmete açıldı. İstanbul Yolu şubesi olarak mağaza ve kafenin yanı sıra idari yönetim ekibimiz ve operasyon merkezimizi de taşıdığımız yeni yerimiz 17.000 metrekare alanı kapsıyor. Yaklaşık 100 milyon liralık yatırım yaptık. Yeni sistemde kargolama süreçlerinde insan gücü devreden çıkıyor diyebiliriz. Kitapların raflarından alınması ve paketlenmesine kadar tüm süreci robotlar gerçekleştiriyor. Hata payını minimuma indiren yeni sistemde artan siparişlere anında cevap vererek siparişlerin kişiye ulaşma hızını maksimum seviyede gerçekleştireceğiz.
MİLYONLARCA KİTAP ONLARCA KATEGORİ
BKM KİTAP’ın kitapseverler tarafından tercih edilmesinin başlıca sebepleri sizce nelerdir? Sizi sektördeki diğer rakiplerinizden ayıran özellikleriniz nelerdir?
Bursa’da kitabevi olarak bizi tercih etmelerinin birden fazla sebebi var. Milyonlarca kitap, onlarca kategoride aradıkları ürünleri buluyoruz. Elimizde olmayan kitap yok gibi. Eğer kalmayan bir ürünse de muhakkak siparişini verip en kısa sürede kitapsever misafirimize o kitabı temin ediyoruz. Sadece kitap değil, oyuncak kırtasiye ve hobi malzemeri de sunuyoruz. Bize gelen yalnızca kitap değil arkadaşlarıyla ailesiyle geleceği nezih bir kafe restoran olduğunu düşünerek geliyor. Kitapların içerisinde bir kafe. Herkesin ruhunu dinlendiren bir ortam sunuyoruz.
İnternet satış sisteminde de lider oldunuz. Bu başarı nasıl elde edildi?
Türkiye genelinde online satışlarda bizi tercih etmelerinin nedeni ise güvenilir ve uygun fiyatlı hizmet sunuyor olmamızdır. Bir kitap alacaksa kişi önce fiyatına sonra güvenilir olmasına ve hızına bakıyor. Fiyatlarda kampanyalarımızda iddialıyız, sürekli olarak indirimler uygulanıyor. Ayrıca sık sık sosyal medyada takipçilerimizle iletişimde kalarak onların beklentilerini anlayacak etkileşimler üretiyor ve onlara hediyeler veriyoruz. Tüm ödeme yöntemlerinin güvenli şekilde alt yapısı sağlanıyor. Hızımız konusunda da özeleştiri yaptığımızda daha iyisi olmamız gerektiğini kendimize söyledik ve size bahsettiğim gibi kargolama süreçlerini ciddi derecede mükemmele getirecek olan yeni sistemimize yatırım yaptık. Günde 10.000 adet kargo çıkarırken artık kapasitemiz günde 70.000 adet kargo çıkarabilecek. Aynı zamanda birden fazla kargo firmasıyla da anlaşmalar yaparak sevkiyat süreçlerimizde iyileştirmeler sağlamayı planladık.
“ALINAN TÜM KİTAPLAR OKUNMUYOR”
Bursalı kitapseverlerin okuma eğilimleri hakkında değerlendirmelerde bulunur musunuz?
Bursalı kitapseverlerden daha çok genel olarak bakarsak okuma oranı Türkiye’de yüzde 1 oranında deniliyor, bu orandan gidersek şimdiye kadar bütün kitapçıların batması lazımdı. Bursa’da da durum farklı değil. Ben satın alma oranlarının yüzde 30’larda olduğunu düşünüyorum, kitapçıların yaşamasının en önemli nedeni budur. Ancak çok daha önemli bir tespitim var ki, o da alınan tüm kitapların da okunmadığıdır. Okuma isteğiyle alıp, okuyamadığı için vicdan azabı çekenler olduğu gibi, sevdiği bir ürün olarak hobi gibi kitap alanlar da var. Eğer tüm kitaplar okunuyor olsaydı, hem oran yükselirdi hem de eğitim seviyemiz çok daha iyi halde olurdu. Umarım satın alma oranları gibi okuma oranını da yükselttiğimiz günleri görürüz.
“ÜLKEMİZDE HER ÇOCUK KİTABA ULAŞANA DEK ÇALIŞACAĞIZ”
Siz ülkemizin her şehrinde, köyünde çocuklar kitaba ulaşabilsin istiyor ve sık sık sosyal sorumluluk projeleri gerçekleştiriyorsunuz. Şu sıra devam eden çalışmalarınız nelerdir?
Benim büyüdüğüm coğrafyada kitaba ulaşmak zordu. Çocukluğum okuma isteğiyle geçti. Şimdi bugünlere gelebildiysek hala kitaba ulaşamayan çocuklarımıza uzanan el olmak bizim asli görevimiz. Ben kitap alamıyorum diyen çocuklara dayanamam. Bilirim çünkü o zorluğu. Elimizden geldiğince dezavatajlı bölgeler öncelikli olmak koşuluyla kitap bağışlarımız, eğitim için okullarımız yapılıyor. Bu ay hayata geçirdiğimiz “1Kitap 1Hayat Kumbarası” projemiz var. Özlüce ve İstanbul yolu şubemizde konumlandırdığımız bu kumbaralara evde okumadıkları eski kitaplardan 1 adet kitap getiren kitapseverler ve yardımseverler adına 1 kitap da biz ekliyoruz ve köy okullarına gidip çocuklarımıza hediye etmeyi hedefliyoruz. 1 kitap 1 çocuğun hayatını değiştirebilir, bir çocuk ise bir memleketin tarihine yön verebilir. Kitabın gücüne yürekten inanıyoruz. Bu değerler bizim bu yolda yürümemize vesile olan çok kıymetli duygular. Yoksa kitap kâr marjı yüksek olan bir sektör değil. Bizim motivasyon kaynağımız ve başarımız ülkemizde kitabın ne kadar çok kişiye ulaştığıyla ilgili. İlerleyen dönemlerde daha büyük Kurumsal Sosyal Sorumluluk projelerine imzamızı atacağız, bunun için bir dernek kurma gibi bir projemiz var. Özetle Türkiye’de kitaba ulaşamayan bir tane çocuk kalmayana dek çalışmaya devam edeceğiz.
O LİSTEDE İLK KEZ BİR KİTABEVİ YER ALDI
Bursa Ticaret ve Sanayi Odası’nın ‘İlk 250 Büyük Firma Araştırması’nda da bu yıl adınız var ve bu da bir ilk aynı zamanda; ilk kez bir kitabevi bu listede yer alıyor. Bu başarı nasıl elde edildi?
Bu yola çıktığımızda 16 metrekarelik bir dükkanla işe başladık, bir kitabevi olarak ışığımız zayıf bir şekilde sadece semtimizi aydınlatıyordu. Sonra yavaş yavaş büyüdük ve şehrimizi aydınlatmaya başladık. Şimdi ise ülkemizde insanımızın yaşadığı her noktaya kitap göndermeye, ışık saçmaya çalışıyoruz. Şehrin en büyük markaları arasında yer almak bizim için en büyük gurur kaynağı. Son yıllarda okuma oranı “Türkiye’de kitap okunmuyor” tezini ortadan kaldıracak şekilde artarak değişiyor. Anadolu’nun en büyük sanayi şehri Bursa’da büyük ölçekli markalar arasına bir kitabevinin girmesi çok özel bir detay. Kitaplarla şehrimize, ülkemize ve milletimize fayda sağladığımız için çok mutluyuz. Kitaplarla şehrimizi ve ülkemizi aydınlatmaya devam edeceğiz.
