Derin Maarif Eğitim Dergisi
Öğrencilerin sosyal medyada en çok etkileşime girdiği kişilerin okul arkadaşları olması, okullarda yaşanan akran zorbalığının internet ortamına da taşınmasına yol açıyor. Siber zorbalık adı verilen bu durum, öğrencilerin okul hayatları başta olmak üzere tüm yaşamlarını olumsuz etkiliyor. Dünyada 500 milyondan fazla kullanıcıyı koruyan Bitdefender Antivirüs’ün araştırmasına göre, akran zorbalığına uğrayan çocukların sadece %4’ü konuyu ebeveynlerine ya da öğretmenlerine anlatıyor.
Günümüzün en güncel sorunlarından biri olan akran zorbalığı, hayatın pek çok alanında çocukların ve gençlerin karşısına çıkıyor. Buna rağmen pek çok okul yönetiminin akran zorbalığına karşı yeterince sorumluluk hissetmemesi, okullarda bu tür vakalarla ilgili net bir politika bulunmamasına ve öğrencilerin en üst düzeyde etkilenmesine yol açıyor. Bununla birlikte çocukların sosyal medyada etkileşim kurdukları kişilerin başında okul arkadaşlarının olması, akran zorbalığının internet ortamına da taşınmasına yol açıyor. Siber zorbalık olarak adlandırılan bu durum, okul psikolojileri ve performansları da dahil olmak üzere çocukları pek çok açıdan olumsuz etkiliyor. Bitdefender Antivirüs’ün yaptığı son araştırma, akran zorbalığıyla karşılaşan çocukların sadece %4’ünün bu durumu anne babasına ya da öğretmenine anlattığını gösteriyor. Ebeveynler ile öğretmenlerin zorbalığa karşı beraber hareket ederek net bir strateji uygulaması gerektiğini belirten Bitdefender Türkiye Operasyon Direktörü Alev Akkoyunlu, zorbalığı azaltmak için atılabilecek adımları paylaşıyor.
Çocukların %24’ü Dış Görünüşlerini Değiştirmek İstiyor
Bitdefender Antivirüs’ün yeni araştırması, çocukların %29’unun karşılaştığı akran zorbalığını anne babasına anlatmadığını, yine %29’unun da durumu herkesten sakladığını ortaya koyuyor. Ayrıca araştırmaya göre, fiziksel görünüşleriyle ilgili zorbalığa uğrayan çocukların %24’ü, dış görünüşünde değişiklik yapmayı düşünüyor. Araştırma verileri, ilk gençlik çağında zorbalığa uğrayan çocukların sadece %4’ünün ebeveynlerine ya da öğretmenlerine açıldığını gösteriyor. Uğradıkları zorbalığı okuldaki psikolojik danışmanları ile paylaşan gençlerin oranı ise %7.
Siber Zorbalığa ve Akran Zorbalığına Karşı Neler Yapılabilir?
Bitdefender Türkiye Operasyon Direktörü Alev Akkoyunlu, “Siber zorbalığı hemen ortadan kaldırmak mümkün olmasa da zorbalığa sıfır tolerans gösteren bir topluluk oluşturulması ve çocuklara böyle davranışlara karşı nasıl tepkiler verilebileceğinin öğretilmesi gerekiyor.” ifadelerinde bulunarak konuyla ilgili öneriler paylaşıyor.
• Çocukların ve gençlerin çevrimiçi ortamda güvenliklerini riske atmayacak şekilde davranmaları, özel bilgilerini, fotoğraflarını ve videolarını yabancılarla paylaşmamaları ve ileride onları olumsuz etkileyebilecek dijital ayak izlerinin farkında olmaları için ebeveynlerle birlikte çalışılmalı. Bitdefender Antivirüs’ün araştırmasına göre siber zorbalık ile karşılaşan gençlerin %57’si fiziksel görünüşleri ile ilgili zorbalığa uğrarken, %44’ü fikirleri, %30’u kişisel özellikleri ve %27’si giyim tarzları nedeniyle zorbalığa uğruyor.
• Siber zorbalığa maruz kalan çocukların da siber zorbaya dönüşebileceğinin farkında olunmalı. Geçmişte ya da şu anda zorbalığa maruz kalan çocuklar, bu durumla başa çıkmak için siber zorbalığa başvurabiliyor. Bunun engellenmesi için okullarda özel programlar hazırlanabilir.
• Okullarda öğrencilere saygının, sorumluluğun ve hoşgörünün öğretileceği eğitici etkinlikler, atölyeler ve kampanyalar organize edilmeli. Böylece, akran zorbalığının barınamayacağı bir çevre yaratılabilir.
• Okullardaki psikolojik danışmanlar ve öğretmenler tarafından gençlerin, yüz yüze kaldıkları hoş olmayan durumları ve hisleri anlatmaları teşvik edilmeli.
• Siber zorbalığa karşı bir strateji geliştirilirken atılan her adımda öğrencilerin de görüşleri alınarak sürece dahil edilmeli.
• Çocuklara, başkalarına uygulandığına şahit oldukları herhangi bir zorbalığın ardından olayı hemen yetkili birine anlatmaları gerektiği öğretilmeli.